Bay Trump göreve geldiğinin ertesi gününden itibaren Meksika ile sorunu büyütmeye başlamıştı, üstelik de yurtdışında üretim yapan otomotiv sektörünün üzerinden, ABD’ye geri gelmeleri için itiş kakış çıkartarak! Üstelik Meksika ile ABD arasında duvar koyma işini bitireceğini, sonra da duvarın parasını da Meksika’dan alacağını söylemişti. Bu Meksika Devlet Başkanı’na biraz fazla geldi ve randevuyu iptal ederek Trump ile görüşmemeyi seçti. Şimdi ABD ve Meksika küs!
Biz bugün otomotiv konusuna yakından bir bakacağız. Holman Jenkins adlı bir ABD vatandaşı otomotiv sektörü ile ilgili çok bilgi içeren bir analiz yapmış. H.Jenkins ABD Başkanı’nın biz bir sürü Japon otomobili alıyoruz, Japonlar neden bizim otomobillerden almıyorlar diye soruyor, cevabı da kendisi veriyor. Meğer cevap oldukça basitmiş.
Japonya’nın üç temel otomotiv üreticisi Toyota, Honda ve Nissan yılda 20.6 milyon araba yapmakta imiş ve bunun sadece 4.6 kadarı Japonya’da satılıyormuş. Almanya’da ise üç büyük Daimler, BMW ve Volkswagen senede 14.8 milyon araba satıyorlarmış ve bunun kabaca 3.3 milyonu ülke içi içinmiş. Güney Kore’de ise, Hyundai ve Kia, kabaca 8 milyon araba yapıp bunun 1.6 milyon kadarını ülke içinde kullanıyorlarmış.
ABD’de ise en büyük üç firma, yılda 17 milyon kadar araba üretiyor ve yılda da 17.6 milyon araba satılıyormuş. Şimdi düşünelim: Aslında dünyada ürettiği otomobillerin tamamını ülke içinde satabilecek tek ülke ABD değil mi?!
Tabii ABD ülke dışı için veya ülkenin de dışarısında araba yapabilir ve satabilir.
Ama bu arabaların da “dış âlem insanlarının” ihtiyaçları, zevkleri ve paralarına uygun olması gerek. Almanya, Japonya ve de Güney Kore bunu gayet iyi başarabiliyorsa, ABD neden yapamıyor? ABD’nin yapmamasının nedeni ne?
ABD’de geçmişten, 1970 yılından bu yana gelen kanunlara göre ve özellikle de kriz yılı 2008 yılından bu yana, Kongre’nin belirlediği kurallara göre, ABD otomotiv firmaları, ABD’de sadece büyük araba üreten fabrikaların ürettiği küçük arabalar “Otomotiv İşçileri Sendikası” tarafından üretim için kabul edilirmiş, izin verilirmiş. Bu durum bugün de hâlâ devam etmekteymiş. Yani ABD’nin üç büyük otomotiv firması UAW adlı sendikanın “esiri” imiş.
Halbuki “North American Free Trade Agreement” adlı (yani NAFTA ) anlaşma yavaş yavaş Meksika’da kanuna aksi sayılmayan şekilde otomotiv üretimi yapılabilmesine izin vermişmiş.
Bay Trump, şimdi ABD otomotiv firmalarının küçük araba üretiminin, Meksika’daki fabrikaları kapattırarak, katı bir yaklaşımla, ABD’de yapılmasını istiyor. Yani emek maliyeti nedeniyle pek para kazanamayan küçük otomobillerin üretimini ABD’ye geri getirmeye çalışıyor. Böylece üretimi para kazandırmayan ve ABD firmalarının da pek beceremediği küçük otomobil üretiminin, yeniden ABD tarafından ABD’de yapılması gündeme gelmiş oldu. Yaşasın monopolcu ABD sendikası UAW ve Trump!
Bakalım zaman içinde daha neler olacak!