ABD tam 16 yıldır Afganistan’da asker gücüyle destek vermiş, Taliban ve El Kaide gibilerinin, Pakistan ile Afganistan arasındaki huduttan hareketle direndiği ortamda, toplam 800 Milyar dolar (evet toplam sekiz yüz milyar dolar ) para harcamış. 800 milyar dolar Türkiye’nin Gayri Safi yurt için hasılasına yakın bir miktar dolar.
ABD’nin zaman zaman yüz bin kadar asker bile bulundurduğu bu ortamda, 2000 kadar ABD askeri de şehit olmuş. Ama bu çabalara rağmen Afganistan hâlâ sulha kavuşamamış. Hatta işler zaman zaman tersine gidiyor!
Şu anda Afganistan’da 8400 kadar ABD askeri varmış. ABD’li askeri komutanlar 5000 kadar daha asker istiyorlar ki, Taliban ve diğerleri ile biraz mücadele edilebilsinler. 5000 asker daha eklemek, asker kuvvetini yüzde 60 kadar arttırmak demek. Ama bu asker artışı neye yarayacak ki ? Barack Obama görevden ayrıldığında sorunu çözmeye yanaştık demişti!
Askerler şimdi, kazandık diyebilmek için biraz daha asker ve silah verin diyebilirler. Ama yüz bin asker Taliban’ı yenemedi ise, 13-14 bin asker ne yapabilir ki? Askeri ABD komutanları taleplerini Donald Trump’a bildirmişler ama New York Times’da gündeme getirildiğine göre Trump da henüz hiçbir şey söylememiş ve de karar da vermemiş.
ABD Afganistan nedeni ile ayda 3.1 milyar dolar harcamakta imiş. 12 ile çarparsan şimdi iyice küçülmüş olan ABD askeri gücüne rağmen, yılda toplam 37.2 milyar dolar maliyet eder!
Beyaz Saray, Afganistan konusunda New York Times’ın analizine göre henüz bir karar verememiş. Bir görüşe göre ABD askerleri tarafından Afganistan askerlerini iyice eğitmek gerekli ki, hem ABD askerleri hem de Afgan askerleri Taliban’a karşı cephede iyice etkili olabilsinler. Diğer tarafta da, ne kadar eğitim yapılırsa yapılsın Afgan askerleri yeterli derecede becerili değiller yargısı da var.
Washington uzun zamandan beri askeri güçle Taliban’ı yenmek pek o kadar kolay değil yargısına gelmiş. Yani ABD askeri kuvveti uzun zamandan beri sadece zaman kazanmakla uğraşıyormuş. Sonuçta olacak şey de belli aslında. Taliban ile Afgan Hükümeti arasında bir siyasi anlaşma yapılması dışında bir çözüm pek olamayacak gibi.
Donald Trump seçim kampanyasında ülke dışında askeri maceralara katılmak konusunda pek aktif görüntü vermemişti. Ama hükümetteki bakanların önemli sayısı da askeri generaller.
Sulh anlaşma ile olacaksa, Afganistan’ın Kabil’deki unsurları, Taliban askeri güç ile sulha ikna edildiği takdirde, sulh yapılabilir diye düşünmekteler. Trump’ın Generalleri müdahaleyi bırakmayalım derlerse, belki Trump da karara katılabilir. Askeri gücün yeniden yüzde 60 arttırılması ise Taliban’ı sulh yapamaya itebilir. Ne olacağı zaman içinde yaşanacak ve görülecek! Zaten sulh anlaşması gerçek olsa da sulhun gerçekleşmesi her zaman çok uzun sürer!
(AKŞAM)
