Latin Amerika’nın en büyük ülkesi olan Brezilya bir türlü, skandallar ve rüşvet vakalarından kurtulamıyor. Tam durgunluktan kurtulabilecek duruma gelmişken bu sefer yolsuzluklar nedeniyle ekonomik sorun yaşayacak.
Ülkenin eski ve en çok sevilen Başkanı Lula sonrası onun yerine başkan olan Bayan Dilma Rousseff hırsızlık değil ama hükümet bütçesinde açık gerçeğini sakladığı için usulsüzlük nedeniyle görevden uzaklaştırılmıştı. Dilma sonrası başkan olan, en son Brezilya Başkanı Michel Temer de, bugünlerde rüşvet ve yolsuzluk nedeniyle mahkemelik oluyor.
Ülkenin en sevilen başkanlarından olan Lula, geçtiğimiz hafta 5 ayrı rüşvet davası nedeniyle mahkemelik olmuştu. Lula’nın partisinden gelip, Lula sonrası başkanlık yapan Bayan Dilma Rousseff ise görevden alındıktan sonra evine kapanmıştı. Şimdi de Dilma sonrasındaki Başkan Michel Temer de yolsuzluk ve rüşvet gibi konularla önce gazetelere düştü, sonra da geçtiğimiz perşembe, Anayasa Mahkemesi tarafından incelemeye alındı. Şu andaki Başkan Temer’in durumu, O Globo adlı gazete tarafından peşpeşe yayınlanan makalelerle ortalığa iyice dökülmüş durumda ve sonunda Anayasa Mahkemesi de devreye girdi. Temer mart ayında mahkeme tarafından rüşvet ve para aklama suçundan mahkum edilen eski Parlamento sözcüsü Eduardo Cunha’yı susturmakla ve böylece gerçeklerin ortaya çıkmasını engellediği ortaya çıktığı için, mahkemelik oluyor. Temer suçlu olmadığını söylüyor ama pek inanan yok!
Brezilya’nın hisse senedi piyasası İbovespa’nın hisse senedi endeksi geçtiğimiz perşembe günü yüzde 10 değer kaybederken, 9 yıldır ilk defa hisse senedi borsası kapandı, işlemler durdu. Brezilya parası real, dolara karşı yüzde 8 değer kaybetti, kur 3.32 düzeyine geldi. Ülkenin parası son on yıldaki en yüksek değer kaybını yaşadı. Yatırımcılar dolara saldırırken, Merkez Bankası da çaresiz kaldı. Başkan Temer de Kongre’deki desteğini derhal kaybetti.
O Globo Gazetesi’nin elindeki deliller açıklanınca da, Brezilya’nın rakip partisi Rede mensupları Senatör Lindbergh Farias ve de Senatör Vanessa Grazziotin Parlamento’da Temer’in istifa etmesi ve etmiyorsa da görevden atılması için hukuki yaklaşıma geçilmesini yaklaşımını gündeme getirdiler. Podemos Partisi’nden 13 milletvekili ise hükümet koalisyonundan istifa etti. Sao Paulo ve Brasilia’da Temer’in istifa ermesi için protesto toplantıları başladı.
Brezilya üç yıldır çok sayıda para aklama, rüşvet ve yolsuzluk davasıyla boğuşmakta. Mahkemelik olanların çoğu devletin petrol şirketi Petrobras’ın soyulması işlemine katılmaktan, rüşvet almaktan mahkemelik oluyorlar.
Bu gelişmeler Brezilya’ya da dışarıdan fon gelmeye başladığı sırada oldu. Ortaya çıkan bu yeni yolsuzluklar nedeniyle şimdi yabancı yatırımcılar Brezilya’dan kaçmaya başlıyorlar. Bu da ülkede, reformların gene baltalanmasını gündeme getirdi. Yabancı bankalar, başta İsviçre’nin UBS adlı bankası olmak üzere durumun ciddi olduğunu gündeme getirerek fonlarını Brezilya’dan çıkarmaya başladılar bile!
(AKŞAM)
