Hatırlanacağı üzere enflasyon nisanda yüzde 12’ye kadar yükselmiş, ancak mayıs-temmuz döneminde, mevsimsel fiyat gelişmelerinin de etkisiyle, temmuzda yeniden yüzde 10’un altına inerek yüzde 9,8 olmuştu. Ağustosta geçen yıl yüzde 0,3 düşen fiyatlar bu yıl aynı ayda yüzde 0,5 arttı ve yıllık enflasyon bir puanlık artışla yüzde 10,7’ye yükseldi.
Daha önceki yazılarımızda enflasyondaki düşüşün geçici olduğunu, üretici fiyatlarından ve çekirdek enflasyon göstergelerinden gelen mesajların olumsuz olduğunu ısrarla vurgulamıştık. Olumsuz görüntü ağustosta da devam etti. Üretici fiyatlarında yıllık enflasyon yüzde 16,3’e yükseldi. Çekirdek enflasyon göstergeleri de çift basamaklı seviyelerde seyrediyor. Özellikle Merkez Bankası tarafından yakından takip edilen ve enerji, gıda, tütün, alkollü içecekler ve altın gibi volatilitesi yüksek olan ürünlerin hariç tutulduğu TÜFE-C endeksinde yıllık artış 2005’ten bu yana ilk defa çift basamağa çıktı. Bu da enflasyonun önümüzdeki dönemde de yüksek seyredeceğini haber veriyor.
Ağustosta tüketici fiyatlarının detayına baktığımızda, yıllık enflasyonda görülen yaklaşık bir puanlık yükselişin 0.4 puanının gıda ve alkolsüz içecekler grubundan, 0,3 puanının da ulaştırma grubundan kaynaklandığını görüyoruz. Bu da gıda ve petrol fiyatlarını akla getiriyor. Genel olarak gıda ve alkolsüz içecekler grubunda enflasyon yüzde 12’ye, ulaştırma grubunda ise yüzde 17,4’e yükselmiş. Bu yükselişler enflasyondaki artışı da açıklıyor. Ancak, enflasyondaki yükselişi sadece gıda ve petrol gibi faktörlere bağlamak uzun dönem açısından yanıltıcı! Detaya baktığımızda, işlenmemiş gıdada enflasyonun yüzde 14,4’e yükselmiş. Ancak işlenmiş gıdada da yüzde 10’a yükselmiş. Enerji ve gıda dışı mallarda yıllık enflasyon yüzde 11,1, hizmet sektörlerinde ortalama enflasyon yüzde 9,4 gibi yüksek seviyelerde seyrediyor.
Enflasyonda uzun dönem hedefi olan yüzde 5’in altındaki tek sektör yüzde 2’lik yıllık enflasyonla haberleşme hizmetleri. Bu düşüklük teknoloji ve yoğun rekabet gibi faktörlerle açıklanabilir. Yoğun rekabetin görüldüğü giyim ve ayakkabı sektöründe de yıllık enflasyon yüzde 5,6 seviyesinde. Ancak bu iki grubun tüketici harcamalarındaki toplam payı oldukça düşük olduğundan enflasyonu aşağıya çekmeye yetmiyor.
Enflasyondaki yükseliş kasım ayına kadar devam edecek. Aralıkta kısmi bir düşüş görebiliriz. Ancak yıl sonu enflasyonu büyük ihtimalle çift hanede olacak!
(AKŞAM)