ARALIK enflasyonu beklentilerin üzerinde gerçekleşti ve yıl sonu enflasyonu kasıma göre 1.5 puan yükselerek yüzde 8.5 seviyesinde geldi. Böylece Temmuz-Kasım arasında enflasyonda görülen düşüş trendi de sona ermiş oldu. Enflasyon hedefi yüzde 5 olduğundan Merkez Bankası yine hedefinin tutmaması ile ilgili açıklayıcı bir mektup yazacak. Aralık ayında tüketici fiyatları ortalama yüzde 1.6 arttı. Geçen yılın aynı ayında bu oran yüzde 0.2 (yani binde 2) olduğundan yıllık enflasyonda 1.5 puanlık bir yükseliş gerçekleşti. Aslında, TL’deki hızlı değer kaybı sonunda yıllık enflasyondaki bu yükseliş şaşırtıcı sayılmamalı. Gerek üretici fiyatları gerekse çekirdek enflasyon verileri böyle bir yükselişi önceden haber veriyordu. Aşağıdaki tabloda yıllık enflasyon oranına ana harcama gruplarının katkıları özetleniyor.
Tabloda enflasyonu yükselten üç önemli faktör gözüküyor. Birincisi, gıda ve alkolsüz içecekler harcama grubunda aralık fiyatlarının ortalama yüzde 3.3 artması. Böylece bu grupta yıllık fiyat artış oranı yüzde 3.6’dan 5.7’ye ve yıllık enflasyona katkısı da 0.5 puanlık artışla 0.8 puandan 1.3’e yükseldi. Enflasyonu yükselten ikinci faktör, gerek küresel enerji fiyatlarına gerekse döviz kurlarına bağımlı olarak ulaştırma grubunda görülen fiyat artışları oldu.
Enflasyonda yükselişe neden olan üçüncü önemli faktör alkol ve tütün mamulleri grubunda son vergi, zam ve fiyat ayarlamaları sonucunda görülen artışlar oldu.
Enflasyonun 2017’deki görünümüne bakacak olursak, olumsuz faktörler daha ağır basıyor. Öncelikle TL’de son dönemde yaşanan hızlı değer kaybının doğrudan ve gecikmeli etkileri 2017 yılında hissedilecek ve enflasyonu yukarıya çekecek. IMF tarafından derlenen küresel gıda ve enerji fiyatlarındaki trend göz önüne alındığında, önümüzdeki dönemde hem enerji fiyatlarından hem de gıda fiyatlarından enflasyona yukarı yönlü bir baskı gelecek.
Son olarak, çekirdek enflasyon göstergelerinde aralıkta ibre yeniden yukarıya döndü. Üretici fiyatlarında zaten kasımda yıllık enflasyon yüzde 2.8’den 6.4’e hızlı bir şekilde yükselmişti. Aralıkta bu yükseliş devam etti ve üretici fiyatları enflasyonu yılı yüzde 9.9 seviyesinden kapattı. Çekirdek enflasyon göstergelerine baktığımızda, özel kapsamlı TÜFE göstergelerin tamamında Aralık ayında yükseliş gerçekleşti. TCMB tarafından yakından takip edilen H ve I endekslerinde yıllık enflasyon sırasıyla yüzde 7.3 ve 7.5’e yükseldi. Bu da yüzde 5 olan enflasyon hedefi yle karşılaştırıldığında oldukça tedirgin edici bir seviye. İç talepteki gelişmelere bağlı olarak enflasyonun önümüzdeki birkaç ay içinde daha da artması sürpriz olmayacak.
(AKŞAM)
