The Economist dergisi kısaca özetlemiş. İspanya son 100 yılda çok dert yaşamış bir ülke. 1930’lu yıllarda iç savaş varmış, sonrasında 1975 yılına kadar da diktatörle yaşanmış. 1981 yılında da başarısız bir darbe girişimiyle uğraşılmış. 2008-2013 arasında da global kriz ortamında finansal ve ekonomik çöküşle mücadele edilmişti. Bu arada terörizmle de uğraşılmıştı. Şimdi ise bir anayasa krizi ve bağımsızlık talebi gündemde.
Çünkü uzun zamandır Katalanlar bir bağımsızlık referandumu yapmak ve referandum, sonuçta başta Barcelonalılar olmak üzere tüm Katalanların çoğunluğu tarafından desteklendiği takdirde de, İspanya’dan resmen ayrılmak istiyorlar.
1 Ekim tarihinde yapılacak olan referandumda sonuçta çoğunluk tarafından ayrılma arzusu kabul edilirse de Katalanların Başkanı Carles Puigdemont bağımsızlıklarını ilan edecek! Tabii referandum yapılabilirse.
Tabii ki İspanya’nın esas vatandaşları Katalanların ayrılmasını kabul etmiyorlar ve devletin başkanı muhafazakar Mariano Rajoy, Katalan bölgesinde oylamayı bloke etmek için tüm seçim afişlerine ve oylama aygıtlarına el koyduğu ve bölgedeki bütün finans kurumlarını bloke ettiği gibi, 12 adet de Katalan liderini tevkif ettirmiş bulunuyor. Yani Katalanların girişimi İspanya’daki demokrasinin birden ortadan kalkmasına neden olmuş. Avrupa’da bağımsızlik peşinde koşan tek bölge de Katalonya değil, mesela İskoçya veya Ukrayna’nın Donbas bölgesi de bağımsızlık girişiminde gibi.
İspanya Hükümeti, Katalonya bağımsızlık arzusundan vazgeçerse Katalonya’ya daha fazla para aktarmak ve de daha fazla finanasal bağımsızlık vermeyi vaat etmeye çalışıyor. İspanya’nın Ekonomi Bakanı Lois de Guindos ise Katalanların bir referandumla bağımsızlık peşinde koşmaları kanunsuz bir arzudur diyor ve hiçbir zaman bir referandumla bağımsız olamazlar demekte. Ulusal İspanya polis güçleri de oylama malzemesine ve de 14 adet seçimi uygulamaya hazırlanan kişiye de el koymuşlar ve tevkif etmişler. Katalanlar ise ısrarlı, eğer referandum Katalanların çoğunluğunun seçimde bağımsızlık istiyoruz tezine katılmasıyla desteklenirse 48 saat içinde bağımsızlık ilan edeceklerini söylüyorlar.
İspanya mahkemeleri de Katalanların bağımsızlık girişiminin tamamen kanunsuz olduğunu iddia ediyorlar. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy Katalanların bağımsızlık talebini ortadan kaldırabilmek için bir yandan hapis ve parasal cezalarla bağımsızlık taraftarlarını tehdit ediyor.
Şimdi Mario Rajoy Katalonya halkına daha fazla parasal destek vermeyi kabul ediyor. Çünkü Katalonya İspanya’nın en zemgin bölgesi ama devlet Katalonya’dan yüksek vergi alıp az destek vermekte idi. Şimdi devlet elini cebine sokar ve Katalanların arzularına da destek verirse, Katalonya’nın bağımsızlık talebi ortadan kalkabilir .
(AKŞAM)
