Uluslararası medyaya göre dünyanın liderleri bu hafta Birleşmiş Milletler toplantısı için bir araya geldikleri zaman önlerindeki en önemli sorun şu kısa soru idi: Kuzey Kore ne istiyor?
ABD ve Birleşmiş Milletler temsilcileri aslında Kuzey Kore’yi sakinleştirmek için bazı görüşler üretmekte idi ama sonunda bazı ilave yasaklar da gündeme gelecek gibi. Kimse 33 yaşındaki ‘tombul’ Kuzey Kore liderinin aklından geçenler ne diye emin olamıyor ama önlem de almak gerekiyor.
Bir tehlikeli tez, Kim Jong Un’un ülkesinin içinde sorunlar olduğu ve Kim Jong Un’un ülkesinin içinde yaşayabilmek için eskiden beri nükleer silahlara sahip olması gerektiği tezi. Michael Pillsbury bir Pentagon çalışanı ve de Asya Uzmanı ve Çin ile ABD arasındaki oldukça uzun dönemdir mevcut olan mücadele için bir de kitap yazmış. Der ki aslında Kuzey Kore’nin askeri gücüyle, Kim’in dedesi ve babası arasında yıllar önce yapılmış anlaşmalar var ve bu anlaşmalar bozulamıyor.
Veya ikinci ve tehlikeli bir tez de, Kim Jong Un nükleer programını dış aleme karşı ayakta ve sağ kalabilmek için gerekli zorunlu bir yaklaşım olarak görüyor diyor. Güney Kore ve de ABD ile Kuzey Kore arasındaki gerilim nedeniyle ayakta kalabilmek için nükleer güç gerekiyor diye düşünülüyor gibi! Tabii bu gerçekse biraz uluslararası saygı ve destek, biraz parasal garanti veya uluslararası iltifat gerilimi azaltabilirdi.
Üçüncü bir tez de Kuzey Kore’nin lideri olan ‘küçük çocuğun’ herkesi tehdit edebilmek için nükleer silahlara sahip olması gerektiği tezine inanması. Nükleer silahları Kuzey Kore ile Güney Kore’yi birleştirmek için gerekli görüyor olabilir.
Bu arada da Kuzey Kore ile Güney Kore arasındaki gerilimde, ABD’nin Güney Kore’yi korumaya kararlı olmasını temel sorunu olarak görüyor. Kuzey Kore’nin ABD’yi bir tek nükleer silahlarla durdurabileceğini bu nedenle düşünüyor. Bu sayılan tezler arasındaki fark, ABD ve de ABD’nin dostlarının aldığı önlemlerin arasındaki farkı yaratıyor.
Dışişleri Bakanı Rex Tillerson Kim’e nükleer programın kaldırılması için görüşmeler teklif ediyor. Zaten Kuzey Kore’nin gerçek nedenini de ancak bu şekilde öğrenmek mümkün olur deniyor.
Ama eğer diplomasi nükleer silah konusunu ortadan kaldıramazsa da ABD ve de yandaşlarının da uzun vadeli nükleer silahlara karşıt önlemler alınmasını gerektiriyor. Ne gibi? Asya’da daha da büyük bir ABD gücünün sürekli kalması, Japonya ve Güney Kore’de de güçlü silahlanma yapılması ve hatta Güney Kore’ye ABD nükleer silahlarının kalıcı olarak yerleştirilmesi gibi önlemler alınması.
Hatırlanırsa Sovyetler Birliği ile ABD arasında 50 yıllık mücadelede bu son yaklaşım başarılı olmuştu. Tabii bu yaklaşım pahalı ve de korkutucu bir yaklaşım. Ama Kuzey Kore topraklarında savaş kadar korkutucu da değil.
(AKŞAM)