Petrol üreticileriyle petrol kullanıcıları arasında çekişme sık sık olur. Çünkü örneğin tüketici Türkiye petrol fiyatının düşmesini ister ama üretici Suudi Arabistan ise petrol fiyatının artmasını sever.
OPEC petrol üreticilerinin hepsini temsil etmez, sadece bir kısmını temsil eder. Ama son dönemde OPEC üyesi olan ülkeler ile üye olmayan petrol üreticilerinin bir kısmı ortak hareket ederek, günde 1.2 milyon varil daha az üretim yapmışlar ve de petrol arzı ile petrol talebini benzer büyüklüğe getirerek petrol fiyatlarını biraz yükseltmeye çalışmışlardı. 30 Kasım 2016’da anlaşma hasıl olduktan sonra Rusya ve de 10 OPEC dışı ülkenin de müşterek hareket etmesi, petrol fiyatlarını yüzde 20 kadar arttırmıştı.
Çünkü OPEC dışı ülkeler 558 000 varil azaltma yapmışlardı. OPEC üyeleri ise üretimi günde 153 bin varil azaltmış, toplam üretim günde ortalama 31.93 milyon varile düşmüştü. Azalma büyük çapta Birleşik Arap Emirlikleri’nde günde 33 bin varil ve de Venezuela’da da günde 26 bin varil azalma ile gerçekleşmişti. Üretimi düşürmenin dışında kalan üç ülkeden birinde, mesela Libya’da, mart ayında günde 61 bin varil daha az üretim yapılmıştı. Çünkü en büyük petrol alanı, ücret anlaşmazlığı nedeni ile çalışanlar tarafından bloke edilmişti. Diğer taraftan da Nijerya da bakım için ve de ayni zamanda sabotaj nedeni ile günde 30 bin varil azalmış üretim yapmıştı.
Satış ABD bankalarına gelen yasaklar nedeni ile de günde 26 bin varil azalmıştı. Suudi Arabistan ise günlük üretimini 42 bin varil azaltmıştı ve üretimi kotası olan günde 10 milyon varil’den daha aşağıya gitmişti.
OPEC 25 Mayıs’ta tekrar toplanacak ve de üretim düşürülmesini yeniden uygulamak konusu gündeme gelecek. Ama ABD’nin giderek artan petrol üretiminin nasıl azaltılabileceğini de bilen yok. OPEC raporuna göre, ABD petrol üretimini 2017 için günde 200.000 varil artırmayı planlamış bulunuyordu. Diğer taraftan da ABD bir yıldan öbürüne de ‘drilling rig’ denen tesislerini de 374 adet artırarak, 31 Mart’ta 824 adete gelmişti.
Bazı OPEC üyeleri ise en büyük üreticilerden biri olan Rusya’dan da endişe ediyorlardı. Rusya OPEC yöneticileri ile sürekli konuşarak Mayıs ayında da üretim miktarının azaltılıp azaltılmayacağını soruyordu. Çünkü, Rusya günde 300.000 varil azaltmaya söz vermişti ama OPEC’de de, Rusya’nın günde sadece 130.000 varil azaltmış olduğu şüphesi vardı.
Rusya’nın üç yeni tesisle 2017 yıllık üretimini, günde vaad ettiği 20.000 varil artıştan 40.000 varil artış miktarına getirdiği düşünülüyordu!
Bakalım 25 Mayıs toplantısında sonuç, durum ve fiyat kararı ne olacak!
(AKŞAM)