Washington yani Trump, şimdi de Almanya ile çatışmaya başladı. Neden? ABD dış ticaretten çok fazla açık vermekte. Bu yıl kabaca 500 milyar dolar kadar. Bu ekonomik dış denge rakamları İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana her ülke tarafından global ölçüde ve de ayni metotla açıklanan rakamlar.
Bu seferki Alman dış ticaret fazlası ise Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük dış ticaret fazlası rakamı oldu. Toplam net dış ticaret değeri, 2016’da Alman brüt GSYİH sayısının yüzde 8.1 kadarı, yani kabaca 300 milyar dolar kadar oldu.
Bu hafta Bay Trump ve Baş Ekonomi Danışmanı Bay Navarro ise, önce otomotiv sektörü ile başladılar.Alman otomobilleri ABD’yi dolduruyor ama ABD kendi otolarını Almanya’ya satamıyordu. ABD tayfasına göre ise Alman otomotiv firmaları otolarını ABD’de rahatça satabiliyorlardı, ama Almanya ABD otolarına Almanya’da satış fırsatı vermiyordu.
Bay Navarro’ya göre Almanlar avantaj yaratmışlardı, euroyu değersiz tutuyorlar ve bu nedenle de ABD otoları pahalı kalıyordu. Almanya euronun değerini düşürmeli idi!
Alman politikacıları ise, başta Angela Merkel olmak üzere Beyaz Saray tayfasının tezini kökünden red etmekte idi. Berlin politikacıları zaten Almanya’nın faiz haddini ve de döviz kurlarını değiştiremezdi. Almanlar kendileri de Avrupa Birliği Merkez Bankası’ndan şikayetçi idiler. Çünkü Alman halkına ve şirketlerine göre Avrupa Merkez Bankası hem faizleri hem de kuru düşük tutarak aslında Alman ekonomisini hırpalıyordu. Berlin ise ülke iç talebini artırmak için, ücretlere de zam yapmıştı.
Almanya’nın ABD’ye ihracat rakamı 2016’da kabaca Almanya’nın ABD’den ithalatından 45 milyar dolar fazla idi. ABD bu rakamlarla Almanya’nın en büyük ihracat yaptığı ülke idi. 1991’den bu yana tutulan cari denge sayılarına bakıldığında 1990’lı yıllarda ve de 2000’li yılların başında Almanya yüksek cari denge açığı vermişti. Ama 2016’da ise 266 milyar euro fazla vermişti. 2016’da ise cari açık GSYİH oranı olarak yüzde 8.5 olmuştu.
Bir çok iktisatçı büyük cari denge fazlasını da ekonomik dengesizlik sayar. IMF, ABD ve de Avrupa Komisyonu da bazen Almanya’yı cari denge fazlası nedeniyle eleştirmekte.
Almanya ise cari denge fazlasının zaten GSYİH olarak yüzde 8’e ineceğini düşünüyor.
Almanların ABD tayfası tarafından yapılan otomotiv eleştirilerine karşı bir de kendi karşı tezleri var!
Acaba ABD daha iyi otomobiller yapamaz mı ki, bu sorun ortadan kalksın? Onlar daha çok dışa oto satar, biz de daha fazla ABD otosu satın alırsak dış ABD dış denge açığı hızla küçülmeye başlar diyorlar!
Bu ABD dış dengesi konusu önümüzdeki dönemde çok tartışılacak! Bu haftaki The Economist dergisinin yirminci sayfasına bakılmasını tavsiye ediyorum.
(AKŞAM)
